Veel werkplezier in Nederland ondanks hoge werkdruk

Nederlanders die een hoge werkdruk ervaren, zijn juist positief over hun werk en hebben meer plezier in hun werk dan collega’s of andere werknemers. Werkplezier blijkt nauwelijks samen te hangen met werkdruk, maar juist met uitdaging en afwisseling in het werk. Vooral in de zorg en in het onderwijs is dit fenomeen duidelijk zichtbaar.

Van 14 tot en met 17 november is het de Week van de Werkstress. Dit jaar wordt vooral aandacht gevraagd voor werkplezier. De achterliggende gedachte is dat wie genoeg plezier in zijn werk ervaart, beter in staat is om effectief en gezond te werken. Minder werkstress dus. Een hoge werkdruk is voor veel mensen echter dagelijkse praktijk. Sinds 2012 is de werkdruk onverminderd hoog, in alle sectoren, maar specifiek in het onderwijs en in de zorg. Zo heeft bijna de helft van de Nederlanders vaak te maken met piekbelastingen. En voor ruim 1 op de 10 zijn zorgen over achterstanden en een opgejaagd gevoel op het werk aan de orde van de dag. Kun je wel plezier hebben in het werk onder hoge werkdruk?

Uit onderzoek van onderzoeksbureau Flycatcher, dat in oktober 2016 voor het vijfde achtereenvolgende jaar is uitgevoerd onder een representatieve groep van 1.200 Nederlandse werknemers, blijkt dat werkdruk nauwelijks van invloed is op het werkplezier.

De resultaten laten zien dat juist groepen die een hoge werkdruk ervaren, veel plezier in hun werk hebben. Zo ervaren medewerkers in de zorg en in het onderwijs de hoogste werkdruk van alle sectoren, maar juist ook het meeste werkplezier. Het hoge werkplezier komt vooral doordat 90% van de medewerkers in deze sectoren hun werk nuttig en zinvol vindt.

Tussen leidinggevenden en niet-leidinggevenden is een vergelijkbaar verband te zien als per sector: leidinggevenden ervaren meer werkdruk maar zijn daarnaast aanmerkelijk positiever over vrijwel alle andere aspecten van hun werk, zoals de interne communicatie, uitdaging, ontwikkelmogelijkheden, samenwerking, etc. Leidinggevenden hebben dan ook meer plezier in het werk dan collega’s zonder leidinggevende functie, ondanks de hoge werkdruk.

Werkplezier wordt nauwelijks beïnvloed door negatieve (stress)factoren als werkdruk, maar vooral door positieve factoren die energie geven. De meest bepalende factor voor het werkplezier is de mate van uitdaging: medewerkers die onder hun niveau werken, hebben aanzienlijk minder plezier in het werk. Ook moeten medewerkers regelmatig geprikkeld worden door nieuwe uitdagingen om het werk met plezier te kunnen blijven doen.

Is een hoge werkdruk dan geen probleem? Toch wel. Uit onderzoeksdata van 2012 tot nu blijkt een hoge ervaren werkdruk te leiden tot cynisch gedrag, hetgeen op termijn wel kan leiden tot minder plezier, minder betrokkenheid en uiteindelijk vertrek of verzuim. De oplossing hoeft echter niet altijd te liggen in het verlagen van de werkdruk. Het blijkt namelijk dat vooral met goede communicatie het cynische gedrag vermeden kan worden.